IK HEB GEEN STRESS MEER: HELP ME! Enkele dagen geleden ontving ik de volgende intrigerende vraag van Joyce die de cursus Karma Kickstart doet:
Hoi Marisa, als ik af en toe een ‘leeg’ hoofd heb zonder rare, negatieve of angstige gedachten, heb ik de neiging om te denken:‘Ja hallo, wie ben ik dan eigenlijk? Ben ik dit wel?’ Ik voel me dan als een vreemde van mezelf. Is dit normaal? Liefs, Joyce
Dit is zeer herkenbare gedachte voor iedereen die met mindfulness begonnen is.
Lichte leegte
Ik herinner me dat ik, toen ik mindfulness begon te begrijpen, enorm bang was om weg te zakken in een eeuwigdurende hippie-staat van love and peace en ik mezelf zou kwijtraken.
Het mooie was dat toen ik toch doorzette en m’n dagelijkse taken met volledige aandacht uitvoerde, ik inderdaad iets kwijtraakte: mijn oude, vertrouwde ik vol angsten, stress en negatieve overtuigingen! Waardoor er door die onverdeelde aandacht een nieuw fenomeen tevoorschijn kwam: een heilzame, lichte leegte, een niets, een niet-zijn. Alsof ik mijn lichaam even uit kon doen en daarmee ook mijn zorgen, angsten en oordelen naast me neer kon leggen.
Naakt
Dit is eigenlijk een heel prettige staat om in te verkeren, want er is dan helemaal niets mis en alles is goed. Alleen is het ook een beangstigende ervaring. Want inderdaad: wie ben je nog als je je opeens niet meer in die vertrouwde jas van angsten en oordelen bevindt? Dat voelt behoorlijk naakt, onbeschermd en onbekend.
Angsten en zorgen horen bij onze stoffelijke vorm. We hebben een lichaam, daarop zit een hoofd en daarin bevinden zich hersenen. Alleen in onze high-tech mensenhersenen kunnen gedachten ontstaan. Soms zijn deze gedachten positief en stimulerend, maar veel vaker zijn ze negatief en beangstigend.
Dat is hoe we onszelf in de loop van ons leven hebben leren kennen: met die oeverloos-kletsende gedachten in ons hoofd die ons waarschuwen, ons en anderen veroordelen, ons bang maken en ons ervan langs geven als we denken dat we gefaald hebben.
Identificatie met onze buitenkant
Deze gedachten vormen ons ego, en het ego zoekt de hele tijd (ja, de hele dag door, ons hele leven lang) naar de veiligheid van bevestiging: Ik ben die en die, dit is mijn naam, daar kom ik vandaan, zo was mijn jeugd, dit is mijn werk, dit zijn mijn kinderen, dit is mijn partner, dit is waar ik woon etc etc.
Het ego kan alleen bestaan bij deze constante identificatie met de rol die we in dit leven spelen, met de spulletjes waarmee we ons omringen en met de status die we onszelf aangemeten hebben.
Dat is wie we voor ons ego zijn: een jas, een rol, een buitenkant.
Zetten we, tijdens de beoefening van mindfulness, ons ego echter op een laag pitje, dan verstommen die kletsende gedachten soms. Opeens schieten we in een stilte die we nooit eerder hebben ervaren en waarvan we het bestaan niet konden vermoeden.
Zonder mindfulness kletsen je gedachten maar raak en vullen elke seconde op, ook als je ’s nachts slaapt.
Met mindfulness dring je die kletsende gedachten bewust naar de achtergrond, waardoor er opeens meer ruimte voor iets anders dan die luide gedachten ontstaat: stilte.
Wie of wat je bent in die stilte? Niet degene van wie dat oude vertrouwde lichaam is, met dat oude vertrouwde ego dat altijd diezelfde oude vertrouwde verhaaltjes over spijt, angst en oordelen opdist.
In mijn ervaring is degene van die stilte je ware ik, je heilige geest, je onsterfelijke ziel.
Geen stress meer: er zit een vreemdeling in me!
Dat deze ‘entiteit’ als een volslagen vreemde aanvoelt, is volkomen begrijpelijk. Je hebt gedurende al die jaren van je leven nooit eerder kennisgemaakt met deze stille persoon, omdat je niet wist dat je ego je altijd luidruchtig zijn meningen opdrong waardoor er nooit stilte kon ontstaan.
Pas nu, nu je geleerd hebt hoe je de stille ruimte achter die druk-kletsende gedachten kunt betreden, vind je daar opeens een onderdeel van jezelf dat zich nooit eerder kenbaar heeft kunnen maken.
Ondanks het feit dat dit een beangstigende ervaring kan zijn, is dat het in werkelijkheid niet. Het is zoals het is.
We zijn stilte… en tegelijkertijd zijn we ego met overheersende gedachten.
Dit hoort bij mens-zijn.
Dieren hebben geen kletsend ego en bevinden zich dus altijd in die stilte. Daarom maken dieren zich ook geen zorgen over de huizenmarkt en de opwarming van de aarde, omdat hun hersenen nu eenmaal geen oordelende gedachten produceren.
De vraag: ‘wie ben ik dan eigenlijk?’ en het bijbehorende beangstigende, unheimische gevoel, wordt veroorzaakt door ons ego en onze hersenactiviteit, want dat is ons enige systeem dat gedachten (en dus vragen) kan produceren.
Bevind je je in die rustige stilte, dan zijn er helemaal geen gedachten en dus is er ook geen ego. Zodra je denkt: ‘Wat was dit? Wie ben ik nu?’ ben je uit die stilte geschoten en zit je weer middenin het denkproces, waar (surprise, surprise) meteen angstige, oordelende gedachten de kop op steken –want dat is nu eenmaal wat onze mensenhersenen produceren.
Tip: hoe je het beste met die stilte om kunt gaan
Als je, door regelmatig een taak met volledige aandacht uit te voeren, in die stilte achter je drukke gedachten schiet, doe dan niets anders dan stil observeren. Accepteer het zoals het is. Pijnig je hersenen niet door je af te vragen wat dat dan precies is en wie jij daar bent. Die stilte is eenvoudigweg ook een deel van je mens-zijn. Je kende het alleen niet. Nu ken je het wel, en weet je dat je er niet bang van hoeft te zijn.
Rust uit in die stilte. Maak gebruik van de heilzame kwaliteiten, want het is in die stilte dat je helemaal jezelf bent, zonder de angsten en zorgen die bij je ego horen en dat zich altijd aan je opdringt. Relax in die stilte. Komen je gedachten daarna weer aangemarcheerd, observeer dan die gedachten zonder er in mee te gaan en breng je aandacht terug naar de taak die je aan het uitvoeren was.
Succes!
Marisa
PS. Download mijn gratis mindfulness e-boek en laat mindfulness nog vandaag je leven verrijken!