In de jaren dat ik yogales had bij diverse scholen, viel het me altijd op hoeveel moeite yoga-leraren zelf hebben om mindful te zijn. Ondanks dat yoga een vorm is van meditatie door beweging, is het maar weinig docenten gegeven om zelf bewust-wording te praktiseren en innerlijke rust te bewaren – en dit vervolgens ook nog eens over te brengen op hun leerlingen.

Zo was mijn eerste les in Amsterdam een soort yoga-bootcamp in een helverlicht, benauwd souterrain, waar we haastig en op elkaar gepropt de diverse poses afwerkten.

Gezellig gym-gebeuren

De les die ik jaren later volgde in ons dorp in Nieuw-Zeeland viel ook meer in de categorie ‘gezellig gym-gebeuren’ dan mindful bewegen. De docente legde me later uit dat yoga een relatief nieuw begrip was en de dames vooral kwamen om fit en slank te blijven. En zo voelde zij zich min of meer gedwongen om de poses als een vorm van gymnastiek aan te bieden om klanten te behouden.

Maar de oppervlakkige insteek van de lessen lag ook weer niet uitsluitend aan de eisen van haar publiek. Want deze docente liet toe dat alle vrouwen eerst druk kletsend, en dus volkomen onbewust, de week doornamen op hun matjes. En als het tijd was om te beginnen, stampte zij zelf gehaast en geheel mindless door de zaal naar de deur die ze met een knal dichtsloeg… om vervolgens weer luidruchtig terug te marcheren naar haar plek voor de groep. Niet bepaald een lekkere sfeer om in diepe ontspanning weg te kunnen zinken :-)))

Ontspanning afdwingen

In de sportschool waar ik nu train wordt power-yoga gegeven, waar de arme aanwezigen zich in het zweet werken om zo snel mogelijk hun wekelijkse portie ‘ontspanning’ af te dwingen. Ook hier spelen fitness, lenigheid en ‘kijk-eens-welke-poses-ik-allemaal-beheers’ een grotere rol dan de diepe fysieke en emotionele ontspanning waar yoga zo sterk in is.

Oeroude vorm van meditatie

Want yoga in haar oorspronkelijke betekenis draait niet om lenigheid, oppervlakkig ontspannen of zoveel mogelijk poses doorwerken binnen een strikt tijdschema. Yoga is een oeroude vorm van meditatie waarbij de aandacht gefocust wordt op de bewegingen van het lichaam.

Niet voor niets vormt yoga een belangrijk onderdeel van de mindfulness-filosofie, dat je helpt om je stress-levels laag te houden door rustige, niet-oordelende aandacht te besteden aan de werkelijkheid: alles wat er zich in je en om je heen afspeelt.

Aangezien ons lichaam de belangrijkste toegangspoort tot emotionele ontspanning is, biedt mindfulness – naast de zit-meditatie waarin je je gedachten observeert – maar liefst vijf lichaamsgerichte meditaties:

  • de adem-meditatie waarin je naar je ademhaling luistert zonder deze te willen veranderen
  • de bodyscan waarin je van je voeten tot je kruin door je lichaam reist en aan alle lichaamsdelen aandacht schenkt
  • de loopmeditatie waarbij je focust op je voeten en hoe deze aanvoelen als je in cirkels loopt
  • een serie staande yoga-poses
  • een serie liggende yoga-poses

Om volledige aandacht voor sensaties in je lichaam op te brengen is het zaak om deze diverse meditaties in een zeer rustig tempo te doen, omdat we ons nu eenmaal veel beter kunnen concentreren als we er de tijd nemen.

Doe mindfulness deze week

Probeer deze week eens thuis een serie yoga-oefeningen te doen op de mindfulness-manier: in volledige concentratie en zonder beperkingen. Dus zet je smart phone uit, stop klokken en horloges weg en zorg dat niemand je kan storen. Neem jezelf voor dat je de tijd neemt voor de poses die je gaat doen. Dus bepaal niet van tevoren dat je een half uur of een uur zult bewegen, maar gun jezelf zoveel tijd als je nodig hebt. Zonder planning, zonder deadline, zonder verwachtingen en zonder oordelen.

Ga dan aan je serie poses beginnen waarbij je alle bewegingen van je lichaam goed tot je door laat dringen. Voel hoe je voeten op de vloer staan, voel hoe je armen zich strekken, voel hoe je rug zich buigt. Wat doet dit met je? Welke sensaties roept het op? Welke gedachten vormen zich in je hoofd? Kun je blijdschap voelen, irritatie, tevredenheid, of weerstand misschien?

Ga langzaam en in opperste concentratie door de diverse poses heen, vloeiend bewegend van de ene pose in de andere. Adem rustig in en uit en observeer de gedachten die zich opdringen, zonder erin mee te gaan. Accepteer je lichaam zoals het is, met alle mogelijkheden en beperkingen. Sta eens stil bij het wonder van je lichaam, dat altijd tot je dienst staat. Accepteer ook je gedachten zoals deze zich in je hoofd vormen, zonder ze te veroordelen.

Met rustige concentratie en helder bewustzijn zorg je er niet alleen voor dat je lichaam beweging krijgt, maar breng je je lichaam en geest ook in balans met een diepe, duurzame ontspanning als resultaat.

Succes!
Marisa