STRESS IS EEN VAN DE meest ondermijnende ziekten van deze tijd. Maar omdat we onze dagelijkse stress accepteren als een normaal onderdeel van ons westerse bestaan, hebben we helemaal niet door hoe schadelijk stress eigenlijk is. Pas veel later, als stress veranderd is in chronische stress, begint ons lichaam echt te klagen en te haperen. Maar dan is het kwaad natuurlijk al geschied. Wil je mentaal en fysiek gezond blijven, dan is het dus zaak om stress in een vroeg stadium te onderkennen en aan te pakken. En dankzij de principes van mindfulness die je in allerlei artikelen op mijn Growing Mindfulness website vindt, hoef je niet naar de poeders en pillen te grijpen om innerlijke rust, overzicht en focus te creëren – zonder ingewikkelde meditatie aan te hoeven leren.
In dit artikel leg ik je alles uit over de oorzaken van stress, hoe je stress kunt herkennen en wat je vervolgens aan stress kunt doen. Daarna wil ik je graag informeren over de power van mindfulness, waarmee je stress op een gezonde, duurzame manier uit je leven kunt bannen. Ten slotte geef ik je 3 handige stappen waarmee je vandaag nog het onbewust opbouwen van spanning kunt tegengaan en leert om een meer ontspannen houding ten opzichte van stressvolle situaties aan te nemen.
Nu even geen tijd om dit te lezen? Download dan gewoon meteen mijn nieuwste gratis e-boek en ontdek hoe mijn unieke mindfulness aanpak ook jouw leven voorgoed kan veranderen.
Last van stress? Dan is dit het belangrijkste artikel dat je kan lezen
Heb je last van stress en voel je je regelmatig gespannen, neem dan even rustig de tijd om deze informatie tot je te nemen. Ook jij kan leren om op een gezonde manier met stress om te gaan, en ’t kan je voor allerlei ernstige ziekten behoeden. Lees dus snel verder want ’t zou heel goed kunnen dat je je leven hierna een totaal nieuwe, stress-vrije wending wilt geven.
Waarom zou je mij geloven?
Hallo, ik ben Marisa Garau en als heuse stress-veteraan weet ik alles van stress. Ik was al kind al behoorlijk gestrest, maar dat werd in de loop der jaren alleen maar erger en erger. In plaats van dit te onderkennen en stress te verminderen, vocht ik tegen mijn stress-gevoeligheid en zocht ik juist spanning op door extreem ambitieus en perfectionistisch te zijn. Zo werkte ik na mijn studie 24/7 aan een glanzende carrière in ’t snelle Amsterdamse reclamewereldje. Maar na enkele jaren was ’t natuurlijk niet meer echt spannend om bij een gerenommeerd reclamebureau te zitten, en begon ik van de een op de andere dag mijn eigen bureau: met veel meer taken, met veel meer verantwoordelijkheden en met natuurlijk nog veel meer stress.
Op m’n 37e was het allemaal voorbij. Ik kreeg ernstige burnout symptomen en was zo uitgeput door mijn snelle, oppervlakkige stress-leventje, dat ik zonder blikken of blozen mijn succesvolle reclamecarrière aan de wilgen hing.
Inmiddels ben ik bijna 10 jaar verder en mijn leven is onherkenbaar veranderd. Ik ben auteur van twee internationaal gepubliceerde bestsellers over mindfulness, Haal Meer Uit Je leven Met Mindfulness en Haal Meer Uit Je Dip Met De Power Van Mindfulness; ik heb mezelf als dé mindfulness expert van Nederland ontwikkeld en help klanten via mijn Persoonlijke Coaching Programma en mijn digitale cursus Karma Kickstart; ik ben de vaste mindfulness-blogger van de grote websites in Nederland; ik schrijf talloze artikelen en blog posts voor mijn eigen website; en magazines zoals Flow, Zin en Santé besteden regelmatig aandacht aan mijn onorthodoxe mindfulness-aanpak.
Maar vooral privé is mijn leven ingrijpend veranderd. Zodra ik afscheid kon nemen van mijn op hol geslagen stress-verslaving, zijn al mijn vriendschappen een stuk warmer geworden en is de relatie met mijn levenspartner steviger en inniger geworden: zodanig dat we nu zelfs samen de Growing Mindfulness website runnen – in, jawel, volledige harmonie :-))) Arjan en ik zijn in 2007 ook op avontuur naar Nieuw-Zeeland gegaan. Maar na bijna 6 heerlijke jaren aan de andere kant van de wereld – met veel mooie reizen naar Australië, Japan, China, Singapore, Taiwan, Thailand, Maleisië en Zuid-Korea – wilden we wel weer een tijdje in Europa wonen, en pakten we ons boeltje (en de poezen) in om uiteindelijk naar good old Amsterdam terug te keren. Drie jaar later verhuisden we weer terug naar ons geliefde Kiwi-land omdat we de ruimte, de natuur en onze vrienden misten en opnieuw zin hadden in een grote verandering (en ja, de poezen gingen gewoon weer mee).
Als ik het zelf niet had meegemaakt, dan had mijn oude ik dit verhaal vol wendingen en spannende avonturen nu honend weggelachen en gedacht: ‘Leuk voor jou, maar dat is voor mij echt niet weggelegd!’
Toch kan ik nu genieten van het leven en gelukkiger zijn, dankzij een onuitputtelijke voorraad positiviteit en de inspiratie om mijn leven te verrijken met zingeving.
Het is me allemaal gelukt. En omdat ik een gewoon mens ben en bepaald geen magische krachten ofzo bezit, kan het jou ook lukken.
Wat is stress precies?
Stress is dat gespannen gevoel in je borst of je buik wat je in allerlei situaties kan overvallen: als je onverwacht hard moet remmen op de snelweg; als je het vliegtuig dreigt te missen; als er iemand voorpiept in de rij bij de bakker; als je baas kwaad je kantoor binnenkomt; als je collega’s samenzweerderig ophouden met kletsen wanneer jij voorbijloopt; als je ruzie hebt met je partner; als je baby maar blijft huilen; als het brood op is; als er een spin in de badkamer zit.
In je lichaam wordt dan het stress-hormoon cortisol aangemaakt, dat je voorbereidt om te vechten, te vluchten of te bevriezen – om je, kortom, te beschermen tegen levensbedreigend gevaar. Alleen… je verkeert in onze door veiligheid geobsedeerde samenleving bijna nooit in echt levensgevaar. En dus wordt je lichaam tevergeefs in de hoogste staat van paraatheid gebracht, waardoor de Cortisol maar langzaam afbreekt en ondertussen allerlei schade aanricht aan al die ultra-verfijnde systemen in je lichaam.
Hoe wordt stress veroorzaakt?
In tegenstelling tot wat je gewend bent te denken, ontstaat stress niet door stressvolle situaties zoals ik hierboven heb beschreven. Stress ontstaat in je hoofd… en nergens anders. Ga zelf maar na: misschien krijg jij helemaal geen stress als het brood op is, maar eet je gewoon even een cracker. Een ander kan echter volledig uit z’n dak gaan als het brood op is. Het zit ‘m dus niet in die situatie: stress wordt veroorzaakt door je eigen unieke reactie op een bepaalde situatie.
Misschien ben je ’t niet met me eens en kun je nu wel 5 situaties verzinnen die toch echt stress veroorzaken. Bijvoorbeeld… je krijgt van de dokter te horen dat je ongeneeslijk ziek bent. Dat is toch een situatie die mega-stress veroorzaakt, en waar je zelf niets aan kunt doen?
Laten we inderdaad eens van het allerergste uitgaan en deze situatie als voorbeeld nemen: je gaat binnenkort dood.
Dan kun je 2 dingen doen:
1. Stressen
Je gaat helemaal uit je dak: je schreeuwt, je rolt hysterisch over de grond, je vloekt de hele buurt bij elkaar, je gooit al je vazen tegen de muur, je klaagt je arts en het hele ziekenhuis aan. Daarna ga je heel hard huilen. Dan word je weer ontzettend kwaad, en daarna word je weer ontzettend verdrietig. Dit gaat wekenlang zo door.
Je gedachten schieten alle kanten op:
‘Waarom ik?’
‘Hoe moet ’t dan met de kinderen?’
‘Dit mag toch niet gebeuren?!’
‘Mijn partner kan ’t toch ook niet alleen af, zo zonder mij?’
‘Hoe moeten m’n ouders dit overleven?’
Uiteindelijk word je moe van deze strijd. Je wordt stil van binnen en tenslotte leg je je neer bij de situatie. Je besluit de dood te accepteren want nu besef je dat al die vorige fasen vol emoties niets aan de situatie hebben veranderd en je slechts bakken met energie hebben gekost – energie die je misschien aan leuke dingen had kunnen besteden… of beter nog: aan de mensen om je heen. En dan… ben je eindelijk klaar om met een rustig hart en een helder hoofd afscheid te nemen van je geliefden, en sterf je een waardige dood.
Wat je ook kunt doen…
2. Niet stressen
Je accepteert de werkelijkheid zoals deze is. Je besteedt je energie aan leuke dingen en aan de mensen om je heen. Je neemt uiteindelijk met een rustig hart en een helder hoofd afscheid van je geliefden, en sterft een waardige dood.
Zie je dat zelfs in deze extreme situatie – waar je niets aan kunt doen – de stress die je ervaart toch ook door jezelf wordt veroorzaakt, door jouw reactie op deze situatie?
En hoe gek het ook klinkt: dit is juist het goede nieuws want ’t geeft je de macht om er iets aan te doen. Stel je voor dat stress veroorzaakt zou worden door situaties in de buitenwereld… dan zou je daar verdraaid weinig aan kunnen doen. Stel dat je stress wordt veroorzaakt door een roddelzieke collega: ben je dan in staat om die collega om te turnen en in een voorbeeld van discretie te veranderen? Ik denk het niet. Het goede nieuws zit ‘m erin dat je je stress kunt aanpakken door je eigen houding ten opzichte van stressvolle situaties (en mensen) te veranderen. En dit inzicht geeft je je macht terug. Je kunt niemand zomaar veranderen, je kunt je eigen sterfelijkheid niet veranderen… maar je kunt wel jezelf en je reacties veranderen. En hierin schuilt de oplossing voor je stress-probleem: jij hebt zelf de sleutel tot innerlijke rust in handen.
Mindfulness: een natuurlijk wondermiddel tegen stress
Mindfulness is mijn bevrijding geweest en heeft me een totaal nieuw leven gegeven: een leven vrij van stress, vrij van psychotherapie en vrij van allerlei nare aandoeningen zoals een schildklierziekte, hyperventilatie, spierziekte, HSP en oogziekte (waaronder een trillend ooglid) die ik door mijn chronische stress had veroorzaakt. Mindfulness deed me namelijk inzien dat mijn stress niet zomaar door het universum of bad luck veroorzaakt werd, maar door mezelf. Om precies te zijn: door mijn eigen angstige gedachten die ik niet onder controle had.
- Lees ook: Mindfulness Amsterdam, alles wat je moet weten over de training
- Lees ook: Mindfulness Rotterdam, zo kun je meteen aan de slag!
Als ik te laat bij een klant dreigde te komen, dan sloegen mijn gedachten meteen op hol:
‘Straks is de klant boos!’
‘Dan keuren ze mijn campagne misschien wel af!’
‘Dan gaan ze de factuur niet voldoen!’
‘Dan kan ik de rekeningen en de belasting niet betalen!’
‘Dan ga ik misschien wel failliet!’
‘Dan raak ik aan lager wal en ben ik de loser van de eeuw!’
Je brein verzint bizarre ramp-scenario’s en jij… gelooft ’t allemaal!
Hoe onwaarschijnlijk het ook lijkt als je ’t zo leest… ook jouw brein maakt dit soort ramp-gedachten aan als er iets onverwachts plaatsvindt waarvan je in paniek raakt. Alleen: je bent ’t je niet bewust dat dit soort schadelijke gedachten door je hoofd razen en een ravage aanrichten. Je merkt alleen wel dat je flink gaat zweten, dat je hoog gaat ademen, dat je hart sneller gaat kloppen en dat je mond droog wordt. Maar dan is het kwaad dus al geschied en is de Cortisol al hard aan de slag om je lichamelijke systemen vervaarlijk in de war te sturen.
Het onbewust meegaan in negatieve paniek-gedachten veroorzaakt je stress. Zonder die gedachten zou er helemaal niets aan de hand zijn wanneer je baas kwaad je kantoor zou inlopen. Dan zou je dat slechts constateren: mijn baas loopt kwaad mijn kantoor in. Verder zou er niets aan de hand zijn. Maar je gedachten springen meteen op en starten een heel rampscenario: ‘Hij is kwaad op mij; ik heb natuurlijk mijn werk niet goed gedaan… misschien is die belangrijke opdracht door mij wel niet doorgegaan; misschien gaat ie me nu meteen ontslaan; wat moet ik dan, zonder baan en zonder geld???’
Met mindfulness blijf je nuchter nadenken
- Met mindfulness train je jezelf om die stroom aan negatieve, ondermijnende gedachten op tijd te herkennen… en er vervolgens niet in mee te gaan.
- Met mindfulness leer je jezelf onder controle te houden, zodat je niet meegezogen wordt in de paniek van al die rare gedachten.
- Met mindfulness leer je jezelf tot de werkelijkheid te beperken.
In de werkelijkheid is er namelijk helemaal niets aan de hand.
Je staat in de file… so what?
Je baas loopt je kantoor binnen… so what?
Je collega’s stoppen met praten als jij voorbij komt… so what?
Het brood is op… so what?
Feitelijk is dit van dezelfde orde als:
De zon komt elke ochtend op. Je ademt. Het gras is groen.
Daar maak je je toch ook niet druk over? Het zijn dus echt alleen bepaalde gedachten die je aan bepaalde gebeurtenissen verbindt: die veroorzaken je stress en zadelen je daarmee – na verloop van tijd – op met allerlei nare aandoeningen, fysiek en emotioneel.
En daarom werken anti-stress pillen dus niet
Nu snap je misschien ook wel dat poeders en pillen niet werken. Hoe heerlijk makkelijk het ook mag lijken om een pilletje te kunnen nemen en dan van je stress af te zijn… je ziet nu wel in dat je daarmee natuurlijk niet al die negatieve gedachten onder controle kunt houden – tenzij je jezelf helemaal murw zou drogeren :-)))
Download nu mijn nieuwste e-boek wat ik je geheel gratis aanbied en waarin je leest hoe mijn unieke mindfulness-aanpak je per direct een hoop stress kan schelen.
Hoe kun je je stress vandaag nog tegengaan?
Ik heb je in dit artikel uitgelegd hoe stress ontstaat en wat de schadelijke effecten zijn op je lichaam en je geest. Ook weet je nu dat je stress kunt herkennen aan die stortvloed aan negatieve gedachten die over je heen je spoelt als je vindt dat je je in een stressvolle situatie bevindt. Je snapt nu ook dat mindfulness een natuurlijk middel is om die negatieve gedachten onder controle te houden.
Met mindfulness kan je snel en efficient je stress verminderen, je werkstress aanpakken, negativiteit loslaten en positief denken aanleren.
Een praktisch mindfulness anti-stress-plan
Ik heb 3 eenvoudige mindfulness stappen voor je ontwikkeld die je stress meteen verminderen. Zet deze dus in wanneer je paniekerige brein een situatie als stressvol beoordeelt.
Stap 1: observeer je gedachten
Zodra je merkt dat je in de stress schiet (door lichamelijke reacties zoals hartkloppingen en een droge mond), concentreer je dan op de gedachten die zich in je hoofd opstapelen. ‘Kijk’ eens goed naar die gedachten: wat vertellen ze je precies, welk rampenscenario dissen ze op, wat proberen ze je wijs te maken? Met deze mindfulness oefeningen leer je je gedachten te observeren om inzicht te krijgen, niet om deze te veroordelen.
Stap 2: uit je hoofd, in je lichaam
Leidt jezelf af door je nu te concentreren op je lichaam. Adem met bewustzijn: volg je adem rustig naar binnen, volg je adem dan ook weer rustig naar buiten. Voel je adem in je longen, en voel wat dit met je doet.
Breng je aandacht nu naar je voeten: voel je voeten in je schoenen, voel je tenen, je voetzolen, je hielen.
Het concentreren op je lichaam zorgt ervoor dat je hersenen geen capaciteit meer over hebben om zorgelijke gedachten aan te maken, waardoor de intensiteit van die gedachten meteen afneemt.
Stap 3: spreek jezelf toe
Zeg nu (hardop) tegen jezelf: ‘Ik weiger om op de zaken vooruit te lopen en mezelf in rampscenario’s te verliezen. Ik blijf gewoon bij de werkelijkheid, want daarmee is nu niets aan de hand. Ik sta in de file… punt. Verder ga ik er niet op in, en nu concentreer ik me rustig op mijn lichaam. Daarna zie ik wel weer verder. Nu wil ik mezelf bewust niet gek laten maken, dus ga ik niet mee in negatieve gedachten.’
Succes!
Marisa
Lees ook mijn andere artikelen over stress:
Omgaan Met Stress: Haal ‘t Beste Uit Je Problemen
Werk stress: houd je hoofd koel met Marisa’s mindfulness aanpak