Als ik het begrip ‘positiviteit’ laat vallen, dan levert dat nog wel eens een schampere lach op. Want is positiviteit niet iets voor naïevelingen die domweg ontkennen dat de maatschappij bedorven is en alles om geld en eigenbelang draait? “Misschien”, antwoord ik dan, “maar ik voel me stukken beter bij positiviteit dan bij negativiteit.” En als ik lekker in mijn vel zit, dan ben ik ook een leukere partner, vriendin en collega voor al die mensen om mij heen. Waardoor ook zij zich gewaardeerd en geliefd voelen, en weer aardiger voor de mensen in hun omgeving zijn. Je merkt het al: ik ben een groot fan van positiviteit, en dat is voor een mindfulness-expert natuurlijk niet zo heel vreemd ☺

In dit artikel ga ik in op de goede eigenschappen èn de goede resultaten van een positieve levenshouding, en deel ik 8 klinisch bewezen positiviteits-vaardigheden waarvan ook jij veel profijt zult hebben.

In de afgelopen decennia is er veel wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de effecten van positiviteit, en de resultaten tonen aan dat positiviteit een belangrijke bijdrage levert aan het ervaren van tevredenheid en geluk. Maar dat is niet alles… positiviteit levert ook op fysiologisch niveau een aantoonbaar gezonder lichaam op. Tijd dus om positiviteit eens onder de microscoop te leggen en de geheimen van deze optimistische levensfilosofie te ontrafelen.

Een betere stemming dankzij positieve gedachten

Positieve mensen herken je vaak al van een kilometer afstand. Want in plaats dat ze zich teneergeslagen en fatalistisch door het leven worstelen, bekijken ze de wereld om hen heen met een immer zonnige (en vaak onweerstaanbare) blik en weten ze in elke tegenslag iets goeds te zien:

“Achter de wolken schijnt de zon.”

“Niet elke dag is mooi, maar er zit iets moois in elke dag.”

“Voor mij is het glas halfvol in plaats van halfleeg.”

“Elk nadeel heeft z’n voordeel.”

Uit een groeiend aantal wetenschappelijk onderzoeken blijkt dat optimistische gedachten veel meer doen dan je stemming verbeteren. Ze blijken je welzijn een positieve impuls te geven en zelfs je leven te verlengen.

Je gedachten beïnvloeden je lichamelijke welzijn

Tegenwoordig beseffen steeds meer mensen dat lichaam en geest nauw met elkaar verbonden zijn: wat in je brein gebeurt, beïnvloedt wat er in je lichaam gebeurt.

Gedachten vol stress, angst en frustraties zijn ware sluipschutters die je gezondheid op allerlei manieren verzwakken, waardoor je een groter risico loopt om burnout, depressie, auto-immuunziekten, astma en hart- en vaatziekten te ontwikkelen.

Onderzoek heeft aangetoond dat er een duidelijke link is tussen het cultiveren van positieve gedachten en een beter functionerend lichaam, zoals een lagere bloeddruk, een lagere kans op hartaandoeningen, beter lichaamsgewicht en een gezonder bloedsuikerspiegel.

Als je actief positieve gedachten cultiveert, steun je je immuunsysteem en voorkom je dat je ten prooi valt aan depressie of burnout. Dit werkt ook als je getroffen bent door een ongeneeslijke ziekte: ook dan maken positieve gedachten, gevoelens en emoties een belangrijk verschil in de kwaliteit van je leven, en vergroten de kansen op het overwinnen van de aandoening.

Hoe positiviteit dokter Wendy Harpman hielp haar ziekte te overwinnen

De Amerikaanse internist Wendy Harpham kreeg 27 jaar geleden het vernietigende nieuws te horen dat ze leed aan non-Hodgkin lymphoma, een kanker in het immuunsysteem. Ze was getrouwd, had drie kleine kinderen en een goedlopende praktijk. Als arts had ze veel ervaring met het behandelen van kankerpatiënten, maar toen ze zelf een kankerpatiënt werd, merkte ze al snel hoe zwaar de behandelingen waren… en hoe dat haar denken negatief beïnvloedde.

In de 15 jaar dat ze in behandeling was voor deze ziekte, die geregeld opnieuw de kop opstak, besloot ze haar kanker bewust te lijf te gaan en richtte ze zich op het cultiveren van positiviteit door zichzelf nieuwe geluk-gewoonten aan te leren. Zij vergrootte in die angstige jaren haar positiviteit, hoop en tevredenheid door:

• uitsluitend om te gaan met mensen die haar vrolijk stemden
• een dankbaarheidsdagboek bij te houden
• anderen in nood te helpen
• en alleen positieve, opbeurende films te kijken

Inmiddels is Wendy al 12 jaar zonder kanker en heeft verschillende succesvolle boeken over kankerpatiënten op haar naam staan.

“Positieve gedachten en gewoontes hielpen me om mijn leven zo dragelijk te maken als op dat moment mogelijk was,” zegt Harpham. “Positiviteit maakte die ongelofelijk moeilijke tijden makkelijker. Het aantal kankercellen nam niet af door mijn positiviteit, maar ik voelde me wel weerbaarder en minder ziek.”

Opmerkelijke veranderingen op cel-niveau

Inmiddels is aangetoond dat positiviteit wel degelijk veranderingen op cel-niveau kan bewerkstelligen. Judith T. Moskowitz, professor aan de Universiteit van Chicago, heeft een set van acht vaardigheden ontwikkeld om positiviteit te cultiveren.

In onderzoek met HIV-patiënten bleek dat het inzetten van deze vaardigheden opvallende resultaten had:

1. de hoeveelheid virusdeeltjes in het bloed verminderde aantoonbaar

2. de patiënten gingen zorgvuldiger om met het innemen van hun medicatie, wat hun aandoening beter beheersbaar maakte

3. de patiënten liepen een veel minder grote kans om depressief te worden, waardoor ze geen schadelijke antidepressiva hoefden te nemen

Duurzame gevolgen

In Judith’s onderzoek werden 159 proefpersonen, die nog maar net wisten dat ze HIV hadden, opgedeeld in twee groepen:

– de ene groep kreeg een vijfdaagse positiviteits-training

– de andere kreeg een standaard support-training

De groep die de 8 positiviteit-vaardigheden van Judith Moskowitz hadden aangeleerd in de positiviteit-training, rapporteerden meer positieve emoties en minder negatieve gedachten over hun ziekte dan de tweede groep. Zelfs anderhalf jaar later profiteren de deelnemers van de eerste groep nog steeds van de voordelen van de positiviteits-training.

Een belangrijk doel van de training is dat mensen een beter humeur hebben, kalmer blijven en tevredener zijn — ondanks de impact van een ernstige ziekte. Het doel is zuiver emotioneel. Werkelijke verbeteringen in hun gezondheid zijn mooi meegenomen, maar geen doel.

In de positiviteits-training wordt elke deelnemer aangemoedigd om tenminste drie van de acht vaardigheden aan te leren en daarvan elke dag minstens één te beoefenen.

Gezonder dan ooit: het verhaal van architect Greg de Meza

Greg de Meza, een 56-jarige architect uit San Francisco, kreeg 4 jaar geleden van zijn artsen te horen dat dat hij HIV heeft. Maar het aanleren van de positiviteit-vaardigheden heeft zijn leven totaal veranderd.

Nadat hij besmet was geraakt veroordeelde Greg zichzelf genadeloos, “Ik vond mezelf enorm stom en nalatig, ik kon er maar niet bij dat ik dit mezelf had aangedaan.” Hij hield de diagnose in eerste instantie dan ook angstvallig geheim voor zijn familie en vrienden.

Maar alles veranderde toen Greg de training van Judith Moskowitz volgde. “Tijdens de training voelde het alsof mijn hele wereld volledig ontrafelde,” zegt hij. “De training deed me beseffen dat ik op mijn sociale netwerk moet vertrouwen. Ik heb het toen eerlijk tegen alle belangrijke mensen in mijn leven verteld. Toen pas realiseerde ik me dat het tonen van je zwakheid eigenlijk je grootste kracht is. De steun die ik sindsdien heb ontvangen is overweldigend, iedereen helpt me en staat me bij als ik het moeilijk heb. Dit geeft me niet alleen een positief gevoel, maar zorg ervoor dat ik ook compassie kan opbrengen voor anderen met HIV. Het goede resultaat is dat ik nu gezonder dan ooit ben!”

De positieve resultaten onder andere groepen

In een ander onderzoek onder 49 patiënten met type 2 diabetes, boden wetenschappers een online versie van de positiviteit-training aan de patiënten aan. Ook die online training hielp bij het verlagen van stress en negatieve emoties, en bij het verhogen van positiviteit. Wanneer mensen met diabetes meer positiviteit in hun leven brengen, resulteert dit in een betere gebalanceerde bloedsuikerspiegel en een verhoogde bereidheid om gezonde gewoonten aan te leren, zoals bewegen, gezonder eten en minder roken. Uiteindelijk verlagen al deze gewoonten het risico om vroegtijdig te overlijden.

Tijdens onderzoek onder vrouwen die een vergevorderde stadium van borstkanker hebben, werd een opvallende afname in depressiviteit waargenomen nadat zij de online versie van de positiviteits-training hadden gevolgd. Een onderzoek onder verzorgers van dementie-patiënten resulteerde in dezelfde bevindingen.

In een onderzoek onder meer dan 4.000 mensen van over de vijftig bleek overduidelijk dat positiviteit niet alleen bevorderlijk is voor een goede gezondheid op latere leeftijd, maar ook de levensduur aanzienlijk kan verlengen.

Verbluffende resultaten

“Het is beslist geen hogere wiskunde,” zegt Judith Moskowitz. “Het enige wat ik heb gedaan is 8 bestaande vaardigheden bij elkaar gebracht in een training, en vervolgens heb ik deze training op een zuiver wetenschappelijke manier getest. De resultaten zijn verbluffend, en ik ben dankbaar dat ik dit onderzoek heb mogen doen omdat ik zie dat mensen met ernstige aandoeningen of emotioneel belastend werk hiermee echt geholpen zijn.”

Positieve mindset

Onderzoekers hebben twee mogelijke mechanismen in kaart gebracht die de positieve resultaten kunnen verklaren:

– Psychologisch gezien geeft positiviteit op latere leeftijd het vertrouwen dat je veel meer aankunt dan je dacht. Daarnaast verlaagt positiviteit stress en motiveert het je om gezonde gewoontes te ontwikkelen, zoals gezond eten en regelmatig bewegen.

– Op fysiologisch niveau blijken mensen met een positieve kijk op ouder worden lagere hoeveelheden van C-reactief proteïne in hun lichaam te hebben. Een hoge hoeveelheid C-reactief proteïne veroorzaakt stress-gerelateerde hart-aandoeningen en andere ziektes. Mensen met een positieve mindset bleken ook aanzienlijk langer te leven dan mensen met een negatieve kijk op ouder worden.

De hoogste tijd voor positiviteit

Probeer zelf de 8 Vaardigheden Voor Meer Positiviteit eens een tijdje in je leven toe te passen en kijk hoe of het ook op jou een positieve invloed heeft.

De 8 Vaardigheden Voor Meer Positiviteit In Je Leven

1. Merk elke dag een positieve gebeurtenis op

Als je iets naars meemaakt, is je brein geneigd om daar dag-in-dag-uit op te focussen, waardoor je hele leven om die ene nare situatie lijkt te draaien. Je kunt hieraan ontsnappen door elke dag iets moois en positiefs op te merken, zelfs als het slechts een lekkere kop koffie is.

2. Steek tijd in die positieve gebeurtenis

In plaats van die lekkere kop koffie even op te merken en dan weer snel terug te gaan naar het gepieker over je mislukte huwelijk, je nare ziekte of je te dure huis, ga je aan de slag met die positieve gebeurtenis. Je schrijft erover in een speciaal dagboekje, je vertelt het aan je beste vriendin, of je deelt het op social media. Op deze manier kun je de positieve gebeurtenis opnieuw beleven, waardoor je ook de positieve gevoelens opnieuw beleeft.

3. Je dankbaarheid uiten

Neem regelmatig een moment om je bewust te zijn van mensen, dieren, objecten en situaties waar je dankbaar voor bent: je goede vrienden, het mooie park om de hoek, je fijne baan, je hond die zielsveel van je houdt, het lekkere eten wat je ’s avonds op tafel zet, dat mooie glas wijn. Schrijf dit regelmatig op in een dankbaarheidsdagboek.

4. Ontwikkel een nieuw perspectief op gebeurtenissen

Dingen gebeuren in je leven. Soms geeft ons denken het een stempel goed, meestal het stempel fout. Kijk na enkele dagen eens met frisse ogen naar foute situaties die nooit hadden mogen gebeuren. Is die negatieve situatie echt zo slecht als je aanvankelijk dacht? Kun je het in een ander, meer positief licht zien? Misschien opent je bittere ontslag de weg naar een nieuwe, meer vervullende carrière? Misschien opent het einde van je verzuurde huwelijk de weg naar een oprecht warme relatie?

5. Onderken je persoonlijke pluspunten

Als je ernstig ziek bent of een traumatisch verlies hebt meegemaakt, dan is het makkelijk om te vergeten dat je vaardigheden en talenten hebt. Schrijf dan eens op waar je goed in bent. Misschien ben je een altijd loyale vriendin waar je vrienden op terug kunnen vallen, misschien weet je slim te beleggen, of maak je anderen altijd aan het lachen met leuke grappen. Misschien kun je mooi schilderen of ben je een goede schrijver. Door bewust je sterke kanten naar boven te halen, geef je positiviteit een kans terwijl je negativiteit de kop indrukt.

6. Stel jezelf een bereikbaar doel en werk daarnaar toe

Mensen kunnen niet gelukkig zijn zonder doelen, want zonder een doel is het leven behoorlijk zinloos. Denk eens na over jouw doel: wat wil je graag op de korte termijn bereiken? Houd je doelen bewust klein, dus stel niet als doel dat je wereldvrede wilt bereiken want dat is natuurlijk een doel met een zeer lage slagingskans. Een haalbaar doel kan zijn: elke week mijn oude buurvrouw bezoeken. Of: een goede sollicitatiebrief schrijven zodat ik een leukere baan kan vinden. Of: twee keer per week naar de sportschool voor een betere conditie. Schrijf je haalbare doelen op en houd bij wanneer je een doel hebt bereikt. Dit motiveert om meer doelen te stellen die je leven zullen verrijken, en het geeft je een goed gevoel over jezelf.

7. Goed doen doet je goed

Onderzoek heeft uitgewezen dat wij mensen gelukkig worden als wij een ander gelukkig maken. Daarom doneer je aan een goed doel: het maakt niet alleen de ontvanger gelukkig, maar ook word jij er gelukkig van. Als je stress ervaart, heb je helemaal geen ruimte om aan een ander te denken, want dan ben je immers de hele dag over je eigen ellende aan het piekeren. Om uit die pieker-spiraal te komen, ga je bewust iets verzinnen om voor een ander te doen: haal een broodje kroket voor je partner die dat zo lekker vindt, ruim het zwerfvuil in het park op, of schrijf een persoonlijke email naar vrienden die een beetje aandacht goed kunnen gebruiken. Dit levert je een goed gevoel over jezelf op, en helpt je los te breken uit dat eindeloze gepieker over je eigen tegenslagen.

8. Zet mindfulness in

Met mindfulness leer je aandacht te geven aan alles wat je doet. Mindfulness wordt vaak verward met meditatie… maar wat je tijdens een meditatie doet is ook oprechte aandacht geven aan alles wat er is: je ademhaling, een kriebelig gevoel aan je arm, kramp in je voet, en gedachten over het verleden en de toekomst. Je observeert al dit soort sensaties zonder deze te veroordelen en zonder deze te willen fixen of verbeteren. Met mindfulness onderken je dat je pieker-gedachten hebt, maar ga je niet meer willoos mee in die gedachten. Je bekijkt die gedachten van een afstandje, en accepteert je gedachten als doodnormale hersenactiviteit waar jij (als eigenaar van die gedachten) niet van over de rooie hoeft te gaan.

Als je niet wilt mediteren maar toch mindfulness wilt leren toepassen

Om mindful te leren zijn en meer positiviteit in je leven te brengen, hoef je niet te kunnen mediteren, vind ik. Veel mensen vinden mediteren maar zweverig, en zelfs de mensen die het prettig vinden houden het meestal maar kort vol. Elke dag op een meditatiekussentje zitten is vaak gewoon teveel gevraagd als je een drukke baan hebt en de zorg voor je gezin.

Daarom heb ik mindfulness-in-alles-wat-je-doet ontwikkeld. Mindfulness draait om het geven van aandacht. Dat kan op een meditatiekussentje, maar je kunt ook aandacht geven aan het schillen van de aardappels, aan het wassen van de auto, of aan het poetsen van je tanden.

Dit klinkt natuurlijk niet heel erg sexy ☺ maar het werkt net zo goed als meditatie. Sterker nog, het werkt veel beter dan meditatie want deze bezigheden doe je toch al op een dag… en dus kun je deze manier van mindfulness een stuk makkelijker volhouden dan elke dag een uur in stilte mediteren. En het gaat om regelmatig oefenen. Eens een uurtje mediteren, of lekker ontspannen tijdens een tropische vakantie… dat kunnen we allemaal wel. Maar je weet ook dat je je daarna gewoon weer net zo gespannen en gehaast voelt als vòòr die meditatie, yogasessie of ontspan-vakantie.

Elke dag een klein stapje levert je uiteindelijk veel meer op dan zo nu en dan een grote sprong, want zo nu en dan mindfulness oefenen zet op de lange termijn geen zoden aan de dijk. Dan ga je alleen maar jo-jo-en en we weten allemaal hoe dat afloopt ☺

Wees wijzer en overweeg mijn super-praktische aanpak: mindfulness in alles wat je toch al doet om positiviteit in je leven te verankeren en emotioneel en fysiek sterker en weerbaarder te worden.

Positiviteit nodig? Download dan mijn gratis e-boek en lees alles over mijn no-nonsense aanpak waardoor je je al binnen een week ontspannender en minder negatief zult voelen.

Over Marisa Garau

Hoi, mijn naam is Marisa Garau en ik ben mindfulness-expert.

Vanwege terugkerende depressie en burnout heb ik in 2006 de standaard mindfulness-training gevolgd om alles over het denken en mindfulness te weten te komen, en te leren inzetten. Ik was vanaf dag één verkocht en sindsdien draait mijn leven om de power van mindfulness.

Ik heb twee mindfulness bestsellers geschreven, Haal meer uit je leven met mindfulness en z’n opvolger Haal meer uit je dip met mindfulness… die ook in het buitenland een succes zijn.

Tussen de bedrijven door herstructureerde, redigeerde en herschreef ik het boek van mijn mindfulness-trainer, dat ook een grote hit werd.

Mijn online platform Growing Mindfulness, boordevol mindfulness tips en inzichten, trekt jaarlijks maar liefst 200.000 bezoekers.

Mijn digitale mindfulness-cursus en mijn mindfulness onderhoudsservice zijn al door meer dan 5.460 mensen gevolgd die mijn werk als zeer positief beoordelen, en dat aantal is alsmaar groeiende.

Omdat ik artikelen en advies van hoge kwaliteit bied, werken redacties van Margriet, Santé, ZiN, Nouveau, Yoga International en GezondNu graag met mij samen. Ik schrijf mijn guest posts altijd gratis omdat ik het belangrijk vind om zoveel mogelijk mensen op een laagdrempelige manier bewust te maken van mindfulness.

Daarnaast begeleid en coach ik elke week cliënten op individuele basis zodat zij op een natuurlijke, mindful manier positieve veranderingen in hun leven kunnen doorvoeren.

Je komt Marisa's artikelen tegen op alle toonaangevende websites van Nederland