“JOH, TREK HET je niet aan, gewoon loslaten!” Ik ken maar weinig andere dingen die makkelijker gezegd dan gedaan zijn dan deze. Want hoe laat je los als je ergens emotioneel ondersteboven van bent? Worstel jij hier ook mee? Dan is dit hét artikel wat je leven gaat veranderen, want in dit artikel ga ik dieper in op de oorzaken, nadelen en voordelen van loslaten en geef ik een aantal praktische tips waarmee je jezelf kunt aanleren om emotionele ballast los te laten.
Lós en láten
Loslaten betekent simpelweg dat je het niet langer vasthoudt — wat veel energie kost. Het is vergelijkbaar met fysieke ballast vasthouden. Het wordt steeds zwaarder en uiteindelijk is het bijna ondragelijk. Van een loodzware boodschappentas ben je ook blij als die eenmaal thuis op de keukenvloer staat. Bevrijd zijn van de ballast voelt alsof je even opveert. Met negatieve gevoelens werkt het precies hetzelfde. Zodra je je ervan losmaakt, en ze laat voor wat ze zijn, voel je je bevrijd en veer je als het ware weer op.
The monkey-trap
Laat los en je zult vrijheid ervaren. Dat klinkt kinderlijk simpel, maar zo eenvoudig werkt ons brein helaas niet. Wij mensen zijn intelligente en ontwikkelde zoogdieren. Ondanks dat raken we vrij snel verstrikt in wat je ook wel the monkey-trap noemt. Ik zal het uitleggen. Een aap ziet een banaan in een fles en raakt erdoor geobsedeerd. Hij wil die banaan hebben. Nu! Gretig graait hij met zijn hand in de fles en grijpt zijn buit. Als hij vervolgens merkt dat hij vastzit, raakt hij onrustiger en onrustiger. Hij zit in zijn eigen val, omdat hij per se niet wil loslaten. De vuist van de aap dient als metafoor voor onze vastzittende vooroordelen, negatieve overtuigingen en andere remmende gedachten en gevoelens over onszelf en over anderen. We raken verstrikt in onze eigen mind-frick. De banaan symboliseert de gedachten en gevoelens die we koste wat kost blijven vasthouden. En we zullen niet eerder vrij zijn dan wanneer we de dingen die ons in de greep houden, loslaten.
Vasthouden heeft dus zo z’n nadelen…
Een negatieve situatie vasthouden veroorzaakt stress, hoge bloeddruk en het slurpt energie. Maar misschien nog wel erger is dat je jezelf tegelijkertijd afsluit voor positieve gedachten, gevoelens en ervaringen. Want wanneer je jouw negatieve gedachten voor iemand in stand houdt, ontzeg je jezelf ook de kracht van positief denken. Je kunt je niet een beetje afsluiten voor positieve gedachten. Net als dat je ook niet een beetje zwanger kunt zijn. Gevolg: al je emoties worden minder intens en vlakken af. Daardoor voel je je misschien wel minder kwetsbaar, maar je zult je ook minder dankbaar, happy en tevreden voelen.
Het grote nadeel is dat je de voordelen van loslaten pas ervaart nádat je van de situatie bent losgeweekt. De zware last op je schouders die misschien niet zichtbaar was, voelt wel degelijk als een waanzinnige verlichting! Dat beloof ik je. ☺
… terwijl loslaten juist zoveel voordelen heeft!
- Het werkt bevrijdend en opluchtend
- Het geeft rust
- Het ruimt op (in zowel je hoofd als je hart), waardoor er ruimte voor nieuwe dingen ontstaat
- Het geeft zelfvoldoening, want: you did it!
- Het brengt een diepere ademhaling teweeg
- Je komt weer in een positieve flow
Marisa Garau over mindful loslaten
Tijdens het brainstormen over een nieuw artikel voor Growing Mindfulnesssprak ik Marisa Garau. Zij is een ‘grote jongen’ in mindfulness-land. Zo is Marisa internationaal bestsellerauteur van 2 boeken binnen dit genre. Ook schrijft ze veelgelezen online artikelen voor vrouwenbladen. En ze geeft unieke e-cursussen over no-nonsens-mindfulness. Ik vroeg haar hoe zij loslaten ziet. En niet zonder reden. Want in december emigreert ze met haar partner naar Nieuw-Zeeland!
Marisa: “Iets nieuws beginnen houdt soms ook in dat je iets anders moet loslaten. Doe je dat niet, dan krijgt het nieuwe geen reële kans en kan het zomaar zijn dat je – in het voorbeeld van de verhuizing – last krijgt van heimwee.”
Ik: “Het was nog spannend of jullie het huis dat jullie graag wilden ook zouden krijgen. Want met jullie waren er nog zo’n vijftig anderen die voor hetzelfde huis gevallen waren. De kans was groot dat het niet ging lukken. Hoe ging je daarmee om?”
Marisa: “Loslaten hangt samen met de mate waarin je gehecht bent aan iets. We hoefden niet per se te verhuizen, al wilden we dat dolgraag natuurlijk. Maar als het niet dit huis ging worden, dan wel een ander huis. Daarvan waren we overtuigd. Dus als het niet zou lukken, was het wel een teleurstelling, maar niet het einde van de wereld. En”, voegt Marisa eraan toe: “loslaten heeft alles met mindfulness te maken, omdat je je niet gek laat maken door wat er gebeurt.”
Loslaten-oefening 1: Zorg voor een plan B!
Had je gepland om de tuin winterklaar te maken, maar regent het dat het giet? Zorg dat je vooraf een back-up plan hebt bedacht. Als blijkt dat het geen weer is om in de tuin te werken, kun je dat voornemen makkelijker loslaten omdat je rustig overschakelt naar het slecht-weer-plan, bijvoorbeeld je digitale foto’s uitzoeken en ordenen (een soort van virtueel ‘onkruid wieden’).
Stel je bent van plan om lekker te kokerellen. Als je alle spullen op het aanrecht verzamelt, kom je erachter dat je een belangrijk ingrediënt mist. De winkels sluiten bijna en het is niet zeker of je ’t gaat halen. Terwijl je je naar de winkel haast, bedenk je een alternatief in plaats van in de stress te schieten. Mocht de winkel gesloten zijn, dan heb je de oplossing al bedacht: je vraagt een buurvrouw of zij het ontbrekende ingrediënt toevallig in huis heeft. Zo niet, dan verplaats je het uitgebreide koken naar morgen en eet je vanavond kliekjes.
Mijn eigen ervaring met plan B
Laatst reed ik in de auto van Amsterdam naar Texel. Volgens de navigatie zou het erom spannen of ik de boot zou halen. Deze missen, betekent namelijk een uur wachten. En als ik ergens een hekel aan heb…!
In het begin dacht ik heel mindful: ik laat me niet opjagen. Als ik de boot mis, dan mis ik hem maar. Die ontspannen mindset hield ik tot halverwege de A7 vol. Hoe meer ik de haven naderde, hoe klammer mijn handen werden. En op het moment dat ik de snelweg verliet, had ik klotsende oksels. En natuurlijk reed er op de provinciale weg een slak voor me, die ik daar niet mocht inhalen. Ik kon dus niet anders dan me overgeven aan de situatie. Opgefokt en met oververhit hoofd staarde ik naar de bumper van de slak voor me. Waar was mijn zen-mindset gebleven?
Toen besloot ik dat het niet uitmaakte of ik de boot zou halen. Het uur wachten zou ik nuttig besteden om wat werk te doen en een deadline voor volgende week te halen. Voila, plan B lag op de plank! Ik had het nieuwe scenario nog niet bedacht of de auto voor me nam een andere afslag op de rotonde… Leeg asfalt doet het gaspedaal intrappen, zeker als er een boot valt te halen!
Ik had nog 3 bochten te gaan…
Met verhoogde hartslag dook ik onder de slagboom door en reed jubelend de boot op. Tuurlijk was ik blij dat ik hem gehaald had. Veel meer zelfs dan wanneer ik me níet had hoeven haasten! Maar waar het om gaat, is dat ik voor mezelf een back-up plan had uitgestippeld. Een goed en praktisch alternatief wat me rust bracht op het moment dat ik in de stress schoot.
Loslaten-oefening 2: Zorg voor afleiding
Een down-to-earth manier van loslaten, is je brein afleiden met concrete bezigheden.
Noteer op een rustig moment – in het zonnetje met een kop thee ☺ – 3 of meer dingen in een opschrijfboekje of op een post-it die je op de badkamerspiegel plakt, waarmee jij je brein kunt afleiden zodra negatieve gevoelens zoals woede, de kop opsteken.
Stop het malen in je hoofd door bijvoorbeeld piano te spelen of een ingewikkelde kruiswoordpuzzel op te lossen, door lekker te gaan wandelen of een partijtje tennis te spelen. Schrijf je suggesties op, zodat je meteen weet wat je kunt doen om je uit een negatieve bui te bevrijden.
Loslaten-oefening 3: De nuchtere detective
Hoe kun je leren loslaten zodat je jezelf niet afsluit voor positieve gebeurtenissen? Door gevoelens, die je liever weg zou stoppen, juist te omarmen en aandacht te geven. Duik er echter niet tot in het oneindige in. Besteed er beperkte tijd aan die je van te voren met jezelf afspreekt, bijvoorbeeld een kwartier of een half uur of een dag. En benut deze tijd nuttig.
Schiet niet in de slachtofferrol, want daarmee vul je gerust een half leven zonder dat je ook maar één stap verder komt. Besteed je geplande loslaat-tijd effectief om erachter te komen hoe je je emotionele wond kunt genezen. Hoe je dat doet? Probeer de volgende aanpak eens uit.
Kijk niet als slachtoffer naar je emoties, maar als een ware detective. En stel jezelf de volgende onderzoeksvragen:
- Welke emotie neemt de overhand?
- Welk feit (géén aannames!) raakt me het allermeest?
- Wat zegt dat over mij?
- Wat zou ik tegen een kind zeggen als die hiermee zou zitten?
Stel je bent boos, omdat iemand een kwetsende opmerking over je gewicht maakte.
Wat zegt dat over jou? Betekent het dat jij dat ook vindt? Het is de mening van slechts één persoon en jij bepaalt of je je daardoor laat opnaaien. Hoe zou je een kind kalmeren dat boos of verdrietig is, omdat iemand zei dat hij dik is? Wat zou je zeggen? Datzelfde kun je ook tegen jezelf zeggen.
Als je je bewust wordt van de kern van de pijn, geef je het objectieve aandacht – zonder het te bagatelliseren of het te overdrijven. Erken de pijn, en kijk er gewoon naar zoals het is. Je hoeft het niet ‘beter’ te maken of te veranderen. Accepteer de pijn zoals deze is, met rustige aandacht. Je zult merken dat het rotgevoel dan meteen afneemt. Met andere woorden: je laat het daadwerkelijk los omdat je er niet tegen vecht en er geen energie in steekt. Hier vind je nog meer handige tips om met pijnlijke gevoelens om te gaan en los te laten. Meteen daarna is er weer alle ruimte voor positief denken.
Loslaten-oefening 4: De zeepbel
Emoties waarmee je jezelf identificeert, die als het ware in je binnenste zitten te koken en te gisten, ervaar je als zeer intens en zijn moeilijk om van je af te schudden. Ze zijn dan immers een onderdeel van jou als persoon.
- Ik ben gefrustreerd!
- Ik ben bang!
- Ik ben geïrriteerd!
- Ik ben woest!
- Ik ben verdrietig!
- Ik ben in paniek!
Denkbeeldig afstand nemen van emoties, maakt dat je er ook gevoelsmatig makkelijker afstand van kunt nemen. Plaats emoties bijvoorbeeld in een denkbeeldige zeepbel, dus buiten jezelf, zodat ze minder invloed op je gemoed hebben.
- Boosheid
- Frustraties
- Angst
- Irritatie
- Woede
- Verdriet
Stap 1: Neem eerst je eigen emoties waar. Voel je woede, frustraties, angst, jaloezie, verdriet of gevoelens van wrok? Realiseer je dat je deze gevoelens ervaart, maar dat je deze gevoelens niet bent. Je hébt gevoelens en emoties, maar je bént ze niet!
Stap 2: Om afstand te creëren, is het belangrijk om te bepalen hoe je aan je gevoelens refereert. Zeg niet tegen jezelf: ik ben boos / ik ben verdrietig. Maar zeg: ik voel woede / ik ervaar verdriet. Dit kleine verschil in self-talk helpt om ruimte te creëren tussen jou als persoon en de gevoelens die je ervaart.
Stap 3: Plaats de lastige emotie die je dwarszit in een denkbeeldige zeepbel. Stel je voor dat deze zeepbel ergens voor je in de lucht zweeft. Adem rustig in. Vervolgens laat je met elke uitademing de bel telkens een stukje verder wegzweven.
Stap 4: Met een denkbeeldige speld kun je in de zeepbel prikken en lost de emotie op in het niets. Poef! Hiermee is hij natuurlijk niet hocus pocus weg. Maar het is een manier om er meer afstand van te kunnen nemen.
| Wat gebeurt er als je kunt loslaten? | Wat gebeurt er als je blijft vasthouden? | |||
|---|---|---|---|---|
| je wordt emotioneel sterker | je verhardt en verbittert | |||
| je (zelf)vertrouwen groeit | je wantrouwen intensifieert | |||
| je voelt je zelfverzekerd | je wordt steeds onzekerder | |||
| je praktiseert geduld | je wordt ongeduldig | |||
| je kunt openstaan | je sluit je af | |||
| je verliest de angst om verlies te lijden | je bent bang om verlies te lijden | |||
| je kunt helemaal jezelf zijn | je moet een imago blijven ophouden | |||
| je vindt innerlijke rust | je blijft rusteloos en gehaast | |||
| je hebt vrede met wie je bent | je bent ontevreden met jezelf | |||
| je neemt verantwoording voor je acties | je geeft anderen de schuld | |||
| je geeft je leven bewust vorm | het leven overkomt je | |||
| je staat sterk in je schoenen | je voelt je slachtoffer |
In dit artikel heb je kunnen lezen hoe loslaten werkt en wat je kunt doen om op een mindfulness-manier te leren loslaten. Wil je meer weten over de kracht van mindfulness en het omgaan met pijnlijke gevoelens waar je je maar niet van kunt losmaken? Bestel dan Marisa’s nieuwste en gratis e-boek In De Flow Van Mindfulness ter waarde van €14,95. Hier vind je tal van handige tips om met meer mindfulness door het leven te gaan. Haar aanpak verschilt wezenlijk met die van de traditionele mindfulness-beweging, omdat je er geen zweverige meditaties voor hoeft aan te leren. Met Marisa’s aanpak kan ook jij voortaan geheel mindful door het leven gaan!
Maak kennis met Marisa’s mindfulness methode en download haar gratis e-boek nu (zonder enige verplichting)
Veel succes!
Esmir
