1. Wat houdt mindfulness precies in?

Mindfulness betekent ‘leven met bewustzijn’ en daarmee voeg je een gezonde kwaliteit toe aan je leven. We denken dat we bewust denkende wezens zijn, maar in feite leven we een groot deel van onze tijd op de automatische piloot en bewegen we ons grotendeels onbewust door het leven:

  • Je eet je ontbijt maar beseft nauwelijks wat je eet omdat je aan de werk-presentatie van straks denkt.
  • Je zit in de presentatie maar beseft nauwelijks wat er gezegd wordt omdat je over je vervelende buren piekert.
  • Je fietst naar huis maar beseft nauwelijks wat er om je heen gebeurt omdat je opgeslokt wordt door de gedachte dat je vast te laat op de school van je kinderen komt.

Je lichaam voert allerlei taken automatisch uit zonder dat je er met je hoofd bij bent. Door het gebrek aan mentale betrokkenheid hebben je hersenen ruimte over om er maar op los te denken.

Omdat ons oerbrein altijd op z’n hoede is voor gevaar, verzandt dat denken al snel in constant gepieker en het herkauwen van nare gebeurtenissen. De stress die hierdoor aangemaakt wordt, is ongezond.

Met mindfulness beperk je de denktijd voor je hersenen door de gewone taken van het leven (zoals eten, luisteren of fietsen) opzettelijk met volledig bewustzijn te doen. Je staat je gedachten niet langer toe om van de ene zorgelijke gedachte naar de andere te springen, maar concentreert je op de ervaring van eten, luisteren of fietsen. Zo worden je hersenen rustig en zullen minder gepieker produceren.

Het gevolg is dat je minder stress ervaart, wat weer beter is voor je brein en je lichaam.

2. Voor wie is mindfulness bedoeld?

Mindfulness is zeer geschikt als je moeite hebt om je te ontspannen, als je geleefd wordt door je agenda, en als er altijd drukke gedachten door je hoofd malen.

Om te weten of mindfulness voor jou geschikt is, kun je jezelf de volgende vragen stellen:

  • Kan ik me moeilijk concentreren?
  • Vind ik ’t lastig om echt te luisteren?
  • Slaap ik onrustig?
  • Schiet ik regelmatig uit m’n slof tegen mijn partner of kinderen?
  • Heb ik vaak negatieve gedachten over mezelf en anderen?
  • Heb ik het gevoel dat ik van alles moet en nooit tijd voor mezelf heb?

Als je je in één of meerdere van deze issues herkent, dan is mindfulness zeker ’t proberen waard. Want mindfulness biedt het praktische gereedschap waarmee je uit pieker-cirkels kunt stappen en de regie over je eigen leven terug kunt pakken.

Mindfulness werkt omdat zorgen en negativiteit niet veroorzaakt worden door gebeurtenissen in de buitenwereld, maar door je eigen houding ten opzichte van die gebeurtenissen. Verander je je houding, dan verandert het leven vanzelf met je mee.

3. Wat zijn de voordelen van mindfulness?

Met mindfulness ervaar je minder zorgen, omdat je je hersenen minder speelruimte geeft om zorgelijke gedachten te produceren. Met minder zorgen aan je hoofd voel je je vrolijker en opgeruimder. Je staat meer open voor anderen, waardoor je relaties verbeteren. Met mindfulness wordt ’t minder druk in je hoofd, zodat je beter ziet wat echt belangrijk is (een warme band met je kinderen) en wat een stuk minder belangrijk is (een keurig gestreken was in de kast). Je krijgt veel meer grip op je leven en valt niet meer willoos van de ene vervelende taak in de andere. Je leven wordt een stuk overzichtelijker en eenvoudiger, en dat geeft innerlijke rust, tevredenheid en vervulling.

4. Is er een simpele mindfulness-oefening die je dagelijks kun toepassen?

De standaard mindfulness-training hamert altijd maar op het belang van meditatie. Ik heb de mindfulness-meditaties jarenlang gedaan maar vond de resultaten tegenvallen. Bovendien hebben vrouwen met een normaal leven, waarin ze een carrière met de zorg voor hun gezin combineren, helemaal geen tijd voor meditatie. Ik heb een nieuwe aanpak ontwikkeld die een stuk praktischer is en je helpt om ontspannen en zonder drama te handelen wanneer er iets mis dreigt te gaan.

Een van mijn effectieve oefeningen is het creëren van be-breaks. Dit zijn ultrakorte pauzes die je gedurende de dag inbouwt om te zijn in plaats van te doen. Neem altijd een be-break tussen twee taken.

1. Je hebt net je lunch op. In plaats dat je meteen naar de keuken snelt om de spullen in de vaatwasser te zetten, blijf je nog even zitten en voel je hoe je lichaam eraan toe is. Je ademt een paar keer bewust in en uit. Als je even dat contact met je lichaam gemaakt hebt, en dus een moment van bewustzijn hebt ervaren, sta je op en loop je rustig naar keuken.

2. Je komt thuis met de kinderen en wilt meteen hun sportspullen in de was doen. Maar… eerst neem je bewust een be-break. Je gaat even zitten of voor het raam staan. Je kijkt bewust naar buiten en neemt op wat er zich afspeelt: een vogel die fluit, een auto die langsrijdt, de wind die een papiertje wegblaast. Je ademt een paar keer bewust in en uit, en pas dan loop je naar de tassen om deze op je gemak uit te pakken.

Met be-breaks houd je je stress-levels laag waardoor je minder hyper bent. Gaat er die dag iets mis, dan raak je niet zo snel van de kook omdat je goed ontspannen bent en nuchter na kunt blijven denken.

5. Hoe kun je ook je gezin mee laten doen?

Mindfulness is een zeer persoonlijke keuze als je minder stress wilt ervaren en meer van het leven wilt genieten, dus dring het anderen niet op. Toch is er een duidelijk effect op de mensen om je heen als je zelf mindfulness toepast, bijvoorbeeld tijdens het avondeten:

  • Ga met z’n allen aan tafel zitten in plaats voor de tv en zet de tv (en smart phones en i-pads) uit.
  • Zet een sfeervol muziekje op.
  • Besteed vervolgens bewust aandacht aan de maaltijd: ruik en proef je eten, voel de structuur in je mond, kauw bewust.
  • Besteed ook bewust aandacht aan elkaar: luister naar wat je partner en de kinderen vertellen. Gun hen je tijd en aandacht want zij zijn tenslotte de belangrijkste mensen in je leven.
  • Spring na het eten niet meteen op om alles weer snel-snel weg te ruimen, maar neem de tijd om contact te maken met je lichaam en adem een paar keer bewust in en uit.

Op deze manier straalt je innerlijke rust af op de anderen, die zich daardoor ook een stuk prettiger voelen. Zo kun je met jouw mindfulness-beoefening een totaal andere sfeer creëren waarin iedereen zich prettiger (want minder opgejaagd) voelt.

Mindfulness is dus niet alleen beter voor jou, maar ook voor de mensen om je heen!